گیربکس اتومات چیست و چگونه کار می‌کند؟

بگذارید پیش از هر چیز از چیستی گیربکس اتوماتیک حرف بزنیم. در جواب این پرسش که گیربکس اتومات چیست باید گفت که در واقع این گیربکس یک نوع جعبه دنده است که دنده‌ها از طریق آن به طور خودکار عوض می‌شوند و دیگر لازم نیست راننده دنده عوض کند.

به همین دلیل وقتی این نوع گیربکس در خودرو به کار رود دیگر پدال کلاچ و اهرم دنده دستی حذف می‌شوند و فشار دادن پدال گاز و ترمز برای حرکت خودرو کافی خواهد بود. همین امر این نوع گیربکس را از نوع دستی متمایز می‌کند.

نقش گیربکس اتوماتیک در خودرو چیست؟

حال که دانستیم گیربکس اتومات چیست باید بر نقش آن تمرکز کنیم تا شناخت بهتری از آن بدست آوریم. اگر بخواهیم به طور خلاصه از نقش آن حرف بزنیم باید گفت در حقیقت گیربکس آن بخش از خودرو است که وظیفه‌ی انتقال نیرو از موتور به چرخ‌ها را بر عهده دارد و همین مقدار برای پی بردن به میزان اهمیت و نقش حیاتی آن کافی است.

به عبارت با وجود آن به جای اینکه راننده در شرایط و سرعت‌های مختلف مجبور به عوض کردن دنده باشد، این گیربکس است که از طریق دنده‌های مختلف و به طور خودکار قدرت موتور را بر حسب شرایط و سرعت موجود تنظیم می‌کند تا حرکت خودرو یکنواخت و بدون مشکل باشد.

اجزاء گیربکس اتوماتیک خودرو

مهمترین اجزاء و قطعات گیربکس عبارتند از:




• مبدل گشتاور یا تورک کانورتر: این یکی از قطعات مهم گیربکس است که نیرو و قدرت موتور را با استفاده از روغن به جعبه دنده منتقل می‌کند.


• پلت یا سیستم چرخ دنده‌های سیاره‌ای: این جزء از گیربکس از چرخ دنده‌های گوناگون تشکیل شده که کنار هم قرار گرفته‌اند تا دنده‌ها را عوض و سرعت خودرو را کنترل کنند.


• سیستم هیدرولیکی: این سیستم خود از اجزایی شامل پمپ، شیر برقی و لوله‌ها تشکیل شده است که به وسیله‌ی آن‌ها جریان و میزان فشار روغن هیدرولیکی و به طور کل دنده‌ها را کنترل و قدرت را به چرخ‌ها منتقل می‌کند.


• نوار ترمز: نوار ترمز یا ترمز گیربکس به جهت توقف یا کنترل حرکت خودرو تعبیه شده است و در واقع یکی سیستم هیدرولیکی است که با فشار روغن تنظیم می‌شود.


• میکروسوییچ‌ها: این میکروسوییچ‌ها وظیفه دارند که زمان عوض شدن دنده را مشخص و اعلام کنند.


• کلاچ: در گیربکس اتومات از سیستم کلاچ تورکوئر به جای کلاچ معمولی استفاده می‌شود و این امکان را فراهم می‌کند که موتور با انتقال انرژی به گیربکس متوقف شود.


• شفت خروجی: این جزء مهم در واقع رابط گیربکس و چرخ‌ها است و نیرویی که گیربکس ایجاد می‌کند را به آن‌ها منتقل می‌کند.


• ساعت گیربکس اتوماتیک: این ساعت یک سیستم الکترومکانیکی است که خود شامل سنسورها، کنترلرها و اتصالات الکتریکی است که با توجه به سرعت خودرو و شرایط موجود نوع دنده را مشخص می‌کند و از طریق آن گیربکس در حالت‌های مختلف قرار می‌گیرد بدین ترتیب وجود آن برای حرکت ایمن خودور بسیار حیاتی است. این ساعت دارای مجراهای تو در تویی است که روغن گیربکس اتومات از آن‌ها می‌گذرد.

گیربکس چگونه کار می‌کند؟

با فشار دادن پدال گاز نیروی موتور خودرو به مبدل گشتاور منتقل می‌شود، مبدل گشتاور نیز آن را از طریق روغن به سیستم هیدرولیکی منتقل می‌کند، سیستم هیدورلیکی نیز با توجه به سرعت خودرو، شرایط موجود و فرمانی که از راننده می‌گیرد دنده‌ها را به صورت اتومات تعویض و در نهایت قدرت را به چرخ‌ها منتقل می‌کند.

در گیربکس اتومات ما با مجموعه‌ای از دنده‌ها مواجه هستیم که در واقع یک سیستم کامپیوتری با استفاده از سنسورهای گوناگونی که دارد، مانند سنسور سرعت، سنسور دور موتور و سنسور فشار، نوع دنده را در هر شرایط خاص معین می‌کند و پس از آن شیر هیدرولیکی یا عملگر الکتیرکی عهده‌دار تعویض دنده خواهند بود.

انواع گیربکس اتوماتیک

پس از آنکه دانستیم گیربکس اتومات چیست و چگونه کار می‌کند لازم است با انواع آن نیز آشنا شویم که عبارتند از:

گیربکس اتومات نوع سیاره‌ای AT

این نوع گیربکس‌ها رایج‌ترین انواع گیربکس اتومات هستند و برای دانستن این که گیربکس AT چیست مقدمتاً توجه شما را به این نکته جلب می‌کنیم که انتقال قدرت در آن‌ها از طریق چرخ دنده‌های خورشیدی سیاره‌ای اتفاق می‌افتد.

گیربکس اتومات نوع CVT

اجزاءاصلی تشکیل دهنده‌ی این نوع گیربکس عبارتند از پولی ورودی، پولی خروجی و تسمه‌ی مخصوصی از جنس پلاستیک یا فلز. بر خلاف انواع دستی گیربکس تعداد ضریب‌های دنده در این نوع نسبت به دور بی‌نهایت تنظیم شده و محدود نیست و همین امر باعث می‌شود که در شرایط تغییر دنده به طور ناگهانی، شوکی که معمولاً به وجود می‌آید از بین برود و حرکت خودرو یکنواخت‌تر باشد.

یکی از تفاوت‌های گیربکس CVT با AT در این است که انواع AT با استفاده از دنده‌های ثابت و سیستم هیدرولیکی معمولاً شتابگیری قوی‌تری دارند حال آنکه چون در انواع CVT تعویض دنده محسوس نیست شتابگیری یکنواخت‌تر اتفاق می‌افتد.

گیربکس اتومات نوع AMT

گیربکس‌های AMT در واقع نوع پیشرفته‌ی همان گیربکس‌های دستی هستند که با استفاده از آن‌ها می‌توان با صرف کمترین هزینه به امکانات انواع گیربکس اتوماتیک رسید. تفاوت این نوع با دیگر سیستم‌های گیربکس این است که تعویض دنده و کلاچ‌گیری در آن به نحو هوشمند اتفاق می‌افتد.

گیربکس اتومات نوع DCT

این نوع گیربکس نیمه اتوماتیک دارای ساختار گیربکسهای دو کلاچه است که از دو کلاچ مجزا برای دنده‌های زوج و فرد استفاده می‌کند.

تعمیر گیربکس و بازار کار آن

همانطور که گفتیم خودروهای به اصطلاح دنده اتومات با استفاده از همین گیربکس اتوماتیک کار رانندگی را تا حد زیادی ساده‌تر می‌کنند و به همین خاطر در بازار خودرو طرفداران بسیار زیادی دارند. همه‌ی این عوامل باعث شده که بازار کار تعمیرات گیربکس به شدت رو به رشد باشد.

این گیربکس‌های اتوماتیک خواه ناخواه پس از مدتی دچار فرسودگی خواهند شد و به همین خاطر میزان تقاضا برای تعمیرکاران گیربکس اتوماتیک روز به روز در حال بیشتر شدن است. به همین دلیل افرادی که به این حرفه علاقه دارند، در صورت برخورداری از آموزش و دریافت مدرک‌های معتبر در این زمینه، می‌توانند به راحتی وارد بازار کار شده و از درآمد مناسبی برخوردار شوند.

بسیاری از این دوره‌های آموزشی معتبر هم به صورت حضوری و آنلاین برگزار می‌شوند و هم امکان استفاده از پکیج‌های آموزشی را در اختیار شما قرار می‌دهند که باعث می‌شود همه از فرصت یکسانی برای یادگیری برخوردار باشند و هر زمان که بخواهند و هر کجا که باشند از آن آموزش‌ها بهره ببرند.

حال که با مرور این مطالب دانستیم که گیربکس اتومات چیست و نحوه‌ی عملکرد آن چگونه است، باید بدانیم که استفاده از این نوع گیربکس مزایای بسیاری از جمله سهولت در رانندگی، افزایش ایمنی، حرکت یکنواخت، احساس راحتی بیشتر و ... دارد که خودروهای مجهز به آن را بسیار پر طرافدار می‌کند.

به همین جهت اگر به کار در زمینه علاقه دارید و دغدغه‌ی درآمد مناسب و آینده شغلی به مشغله‌ی فکری شما تبدیل شده پیشنهاد ما این است که فرصت را از دست ندهید و همین حالا به فکر ثبت نام در یک دوره‌ی اموزش تعمیر گیربکس اتومات معتبر یا تهیه‌ی پکیج‌های کامل در این زمینه باشید زیرا این صنعت به متخصصان ماهر نیاز بسیار دارد.