در صورت علاقه به عکاسی درک انواع سبک ها و ژانرهای آن مفید خواهد بود. با رفتن به سراغ این موضوع از یک سو با عکسهای خوبی روبهرو خواهید شد که در آن عکاسان سوژههای جذابی را ثبت کردهاند و نکات مهمی برای یادگیری دارند و از سوی دیگر داشتن تجربه در این زمینه میتواند برای شما الهامبخش باشد و به شما کمک کند که ژانر مورد علاقه خود را پیدا کنید.
اگر قصد یادگیری عکاسی یا شرکت در دوره های آموزش عکاسی مبتدی را دارید بهتر است از قبل در این مورد اطلاعاتی داشته باشید. در این متن سعی میکنیم که به برخی از مهمترین ژانرهایی که امروزه در عکاسی مطرح هستند، بپردازیم.
عکاسی سبکها و ژانرهای متفاوتی دارد که برخی از آنها با همدیگر همپوشانی دارند و آشنایی با آنها بسیار مهم است. در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
عکاسی منظره شامل گرفتن گرفتن عکس از یک صحنه طبیعی – اغلب بزرگ و باشکوه و گاهی کوچکتر و از نزدیک – است به نحوی که بیننده را به آن صحنه میکشاند.
این سبک امروزه در میان دیگر سبک های عکاسی یکی از پرطرفدارترینها است که خود میتواند چندین ژانر فرعی مانند عکاسی از طوفان، مناظر دریایی و ... را پوشش دهد.
در یک تعریف گستردهتر حتی میتوان عکاسی منظره شهری و عکاسی از صحنههای مصنوع را نیز در این این دسته قرار داد. عکاسی منظره ژانری است که دسترسی به سوژه در آن بسیار راحت است اما این به معنای ساده بودن این سبک عکاسی نیست.
پرداختن به عکاسی حیات وحش یعنی مواجهه با برخی از پرشورترین و پرحرارتترین عکاسان و آثار آنها، عکاسانی که ممکن است ساعتها انتظار بکشند و حرکات و سرگردانی یک حیوان را زیر نظر بگیرند تا آنها را در نقطهی ایدئال بیابند یا به دنبال موجوداتی بگردند که بیشتر مردم ترجیح میدهند از آنها دوری یا حتی فرار کنند.
اما این سبکی است که تمرین آن را میتوانید از حیاط خلوت خانه خود یا در طول رانندگی در مسیر همیشگی خود شروع کنید و سوژههای جالبی را در اطراف خود بیابید زیرا حیوانات همه جا پیدا میشوند. هر از گاهی با مجموعهای از عکسهای حیات وحش شهری روبهرو خواهید شد که میتوانند با بهترین تصاویر ثبت شده در دورترین جاها رقابت کنند.
عکاسی پرندگان یکی از زیرشاخههای عکاسی حیات وحش است اما آنقدر تخصصی به نظر میرسد که میتوان یک دستهی جداگانه را به آن اختصاص داد. اکثر عکاسان پرندگان حتی نمیدانند که حیوانات دیگر هم وجود دارند!
این سبک یکی چالش برانگیزترین سبک های عکاسی است زیرا پرندگان اغلب در جنگلها پنهان میشوند و بسیار سریع پرواز میکنند به همین خاطر اغلب به سرعتهای شاتر بالا نیاز است. با این وجود این ژانر یکی پربارترین ژانرها هم هست؛ پرندگان برخلاف بسیاری از حیوانات همه جا به راحتی پیدا میشوند.
عکاسی ماکرو هنر ثبت موجودات کوچک و اشیایی است که معمولاً از آنها غافلیم. این سبک اغلب با تصاویر حشرات و گلها همراه است اما حتی سوژههای مانند دانههای برف یا قطرات آب هم میتوانند در فضای استودیو عکسهای ماکرو شگفتی خلق کنند.
یکی از سبک های مرتبط با آن عکاسی کلوزآپ است که هرچند بزرگنمایی در آن به اندازه عکسهای ماکرو نیست اما با این حال بخش کوچکی از جهان را جدا و برجسته میکند.
لنزهای ماکرو تخصصی معمولاً گران هستند اما میتوان به جای آنها از اکستنشن تیوب برای رسیدن به هدف استفاده کرد. رسیدن به اتسلط در این سبک کار آسانی نیست اما تمرین آن باعث یادگیری مهارتهای فنی مفیدی میشود که استفاده از آنها شما را به عکسهای بهتری میرساند.
عکاسی زیر آب کار آسانی نیست، شما برای این کار به یک دوربین ضدآب و گاهی حتی تجهیزات نورپردازی خاص نیاز خواهید داشت، تجهیزات و آموزش لازم برای غواصی را هم باید به آن اضافه کرد. اما اگر وقت و هزینه کافی صرف کنید در نهایت به عکسهایی منحصر به فرد و خیره کننده خواهید رسید زیرا عکاسی در زیر آب ممکن است سایر ژانرها را هم در خود داشته باشد.
اینکه آیا این سبک شاخهای از عکاسی منظره است یا خود ژانری جداگانه است قابل بحث است اما در هر صورت امروزه با استفاده از پهبادهای مصرفی با کیفیت بالا محبوبیت عکاسی هوایی افزایش یافته است. البته این ژانر شامل عکسهایی که با هلیکوپتر و هواپیما گرفته میشوند یا سوژه آنها لزوماً مناظر طبیعی نیست نیز میشوند.
این سبک یکی از پرکاربردترینها در میان انواع سبک عکاسی است که از پرترههای خانوادگی تا عکسهای هنری زیبا و کارهای تجاری را شامل میشود. هدف پرتره اغلب نشان دادن شخصیت یک سوژه است؛ به تصویر کشیدن شخصیت و احساسات او در تصویر.
برای شروع این سبک به چیزی بیش از یک لنز پرایم و فلاش نیاز نخواهید داشت اما برای رسیدن به سطوح بالاتر یا تحقق پروژههای تجاری به صرف زمان و امکانات بیشتر نیاز خواهید داشت.
روز عروسی یکی از مهمترین روزها در زندگی افراد است و این به معنی مسئولیت بالای عکاسان در ثبت لحظات به یاد ماندنی آن روز است. این عکاسان نه تنها باید در استفاده از دروبین و عکاسی و نورپردازی مهارت بالایی داشته باشند بلکه باید بدانند چگونه با افراد گوناگون کار کنند و احساسات آنها را در بهترین زمان و با کمترین زحمت ثبت کنند. این عکاسی دشواریهای خاص خود را دارد و برای فعالیت در این حوزه باید صبور و باحوصله بود.
همانطور که از نامش پیدا است این ژانر بر عکاسی در رویدادهای خاص مانند سمینارها یا همایشها، کنسرتها، رژهها، جشنها و ... تمرکز دارد.
در این موارد شما باید انتظار صحنههای غیرقابل پیشبینی و گذرا را داشته باشید اما تمرکز بر تعاملات انسانی جالب و نورپردازی نیز در این سبک اهمیت دارد. عکاسان ماهر احساسات جاری در یک رویداد را به نحوی منتقل میکنند که گویی آن صحنه دوباره زنده شده و همه چیز دوباره در جریان است.
یکی از سبک های مهم عکاسی ورزشی است که از عکاسی در رویدادهای مهم و بینالمللی مانند المپیک تا عکاسی مبتنی بر ماجراجویی در مناطق دورافتاده جهان و حتی عکاسی والدین از کودکان در حال ورزش را شامل میشود.
این نوع عکاسی به مهارتهای فوکوس خودکار درجه یک، زمانبندی خوب و اغلب سرعت شاتر بسیار بالا نیاز دارد.
این سبک به عکاسی پرتره نزدیک است اما ویژگیهای تمایز بخش خاص خود را هم دارد. این به دنیای پر جنب و جوش تعلق دارد و عکاسان مد نه تنها از نورپردازی و عکاسی که از دنیای مد و سبکهای لباس نیز مطلع هستند.
هدف این سبک از عکاسی اغلب تبلیغ برای فروش یک محصول است. این سبک قصد دارد تصویری ایجاد کند که با احساسات و پیامی که برند مورد نظر سعی در انتقال آن دارد، مطابقت داشته باشد.
این سبک به مهارتهای خاصی در نورپردازی و تجسمبشخی نیاز دارد تا ایده مراجعه کنندگان را به واقعیت بدل کند.
عکاسی خیابانی ثبت برشها و تصاویری از زندگی است که در مکانهای عمومی یک شهر مانند پارکها و پیادهروها شکار میشوند. عکسهای خیابانی در لحظهها و تعاملات معمولی معنا و هدفی پیدا میکنند و بینندگان را به در مواجهه با صحنهای که معمولاً بیتفاوت از کنار آن رد میشوند به فکر وامیدارند.
این عسکها معمولاً سیاه و سفید و روی فیلم 35 میلیمتری کار میشوند اما امروزه از سبکها و تجهیزات گوناگون برای ثبت آنها استفاده میشود.
این سبک بر عکاسی از جلوههای فرهنگی یا سبک زندگی در منطقهی دیگری از جهان تمرکز دارد. با این سبک شباهتها و تفاوتهای چشمگیر بین مردم سراسر جهان به تصویر کشیده میشود و باعث میشود ما احساس پیوند بیشتری با دیگر انسانها داشته باشیم و آگاهی ما نسبت به نحوه زندگی آنها بیش از پیش باشد.
این سبک یکی از زیرشاخههای عکاسی تجاری محسوب میشود و هدف آن عکاسی از یک محصول خاص در فضای باز یا استودیو و با نورپردازی ویژه جهت برجسته ساختن آن است.
این سبک نیاز به چشمهای دقیق برای دیدن جزئیات، توانایی چیدمان محصولات به شیوهای خلاقانه و تکنیکهای خاص برای افزایش کیفیت عکسها دارد.
این سبک نیز در میان سبک های عکاسی بسیار محبوب است و شامل مناظر شهری و سایر جزئیات ساختمانها و ساخت و سازها است.
این سبک از بسیاری جهات مانند عکاسی منظره است و عکاسان در هر دو از سه پایه و تکنیکهای دقیق پس پردازش استفاده میکنند تا موضوع خود را به بهترین شکل برجسته سازند. اما عکاسی معماری در مواجهه با خطوط مستقیم با دشواری بیشتری روبهرو خواهد بود.
عکاسی سبک زندگی با ثبت لحظات و فعالیتهای واقعی زندگی به شیوهای طبیعی، افراد را در موقعیتهای روزمره نشان میدهد و شخصیت، احساسات و تعاملات آنها را به نمایش می گذارد.
این سبک اغلب در تبلیغات، بازاریابی و تولید محتوای سرمقاله مورد استفاده قرار میگیرد و تصاویر و عکسهایی را ارائه میدهد که بر مخاطبان مجلات، وب سایتها و رسانههای اجتماعی تأثیر به سزایی میگذارد.
هدف این است که لحظات واقعی را به جای تصاویر صحنهسازی شده، در نور طبیعی ثبت کنید تا زندگی را همانطور که اتفاق میافتد، نشان دهید.
عکاسان مستند به دنبال انتقال اخبار یا اطلاعات از طریق تصاویر خود هستند. گاهی اوقات عکسها یک لحظه را به قدری چشمگیر به تصویر میکشند که از مرزهای هنر عبور میکنند یا باعث واکنش احساسی بینندگان میشوند.
این نوع عکاسی میتواند در هر جایی، برای پوشش اخبار محلی یا گزارش مستقیم اخبار جنگی و ...، اتفاق بیفتد. البته عکسهای مستند همیشه ارزش خبری ندارند و گاهی اوقات به سادگی یک مکان یا فرهنگ متفاوت را به شکل مستند به تصویر میکشند.
در سالهای اخیر عکاسی از غذا به لطف فضای مجازی و رسانههای اجتماعی رشد قابل توجهی داشته است. این سبک تا پیش از این از جمله کارهای تجاری و تبلیغاتی بود که در منوها و کتابهای آشپزی هم از آنها استفاده میشد اما امروزه میتوان آن را بخشی از عکاسی مستند هم دانست.
استفاده از انواع تکنیکهای ترکیببندی و نورپردازی برای هرچه زیباتر و اشتهاآورتر کردن غذاها در این سبک بسیار اهمیت دارد.
این سبک نیز یکی از سبک های عکاسی مهم است که طیف گستردهای از عکاسی با میکروسکوپ با بزرگنمایی شدید تا عکاسی نجومی را در بر میگیرد.
این عکاسی قادر است مناظر کاملاً جدید و شگفتانگیزی را به ما نشان دهد و طرز فکر ما درباره جهان را عوض کند و توجه به آن برای انسان و پیشرفتهای علمی آن امری مهم است.
همانطور که میبینید همیشه یک عکس را تنها در یک دسته نمیتوان قرار داد و ممکن است از ویژگیهایی برخوردار باشد که به چند دسته تعلق بگیرد. مثل عکاسی علمی و نجومی یا عکاسی غذا و مستند.
در کل این مرزبندی و دستهبندیها صرفاً برای آن است که بتوانیم راحتتر از آنها حرف بزنیم و آنها را تحلیل و بررسی کنیم. توجه به انواع سبک های عکاسی تنها برای آن است که الهام بخش باشد نه اینکه دست و پای شما را ببند یا محدودتان کند.
نکته مهم این است که شما بر مهارتهای گوناگون مسلط باشید و علاوه بر فنون عکاسی و نورپردازی حتی از آموزش ادیت حرفه ای عکس با فتوشاپ نیز برخوردار باشید، اینها هستند که در بالا بردن کیفیت عکس شما عواملی تعیین کننده خواهند بود و نباید به سادگی از کنار آنها گذشت.